Tasshi Jim Logue
Artykuły Tasshiego Jima Logue’a to wspomnienie trwającej blisko 40 lat drogi przebytej u boku Taiki Seiyu Oyaty. Jego doświadczenie i wspólne wspomnienia mogą być inspiracją dla wielu, którzy pragną poznać techniki Mistrza Oyaty oraz zgłębiać system Okinawan Kempo.
Po co nam broń w dzisiejszym karate?
To jest pytanie, które zadaje wielu adeptów sztuk walki. Użycie broni ma zarówno moralne jak i prawne konsekwencje czyniące trening z dawną bronią mniej zachęcającym, ale mimo to panuje nadal znaczne zainteresowanie treningiem walki bronią.
Wielu adeptów sztuk walki studiuje lub ćwiczy walkę bronią tylko dla sportu, tak jak w przypadku innych form sztuk walki. Kata z bronią, tak jak kata pustej dłoni są obmyślane lub modyfikowane by zmierzały w kierunku sportu bardziej niż jakiegokolwiek praktycznego lub tradycyjnego zastosowania. Opiera się to bardziej na estetycznej wartości „widowiskowości” większości broni, zgodnie z tym jak zostało to przedstawione w kinie i telewizji.
Inne sztuki walki uzasadniają trening walki bronią poprzez wskazywanie podobieństw pomiędzy pewnymi rodzajami broni, a powszechnie używanymi przedmiotami, które mogą być użyte zamiast prawdziwej broni. Przykładem może być użycie miotły lub kija w miejsce bo lub jo. To wydaje się być sensownym powodem by ćwiczyć kata z bronią, ale jeżeli miotła lub inny przedmiot ma zostać użyty jako broń, to najlepiej ćwiczyć z miotłą lub tym przedmiotem.
Jeżeli ćwiczymy walkę bronią dla wartości estetycznych w sporcie lub szukamy praktycznego zamiennika dla broni po to, by jakieś nowoczesne narzędzie mogło zostać użyte zamiast niej wtedy umyka nam wiedza ukryta w najbardziej podstawowych technikach. By lepiej zrozumieć racje stojące za treningiem walki bronią musimy studiować nie tylko właściwości broni, ale także całość zagadnienia.
Broń to tylko narzędzie. W naszym codziennym życiu używamy narzędzi by wspomóc pewne funkcje manualne. Jednym z przykładów jest pisanie tego artykułu. Można go napisać odręcznie, ale jakość, szybkość i dokładność pisma znacznie się polepszy, kiedy użyjemy edytora tekstu. Narzędzia, których używamy mogą być skomplikowane lub proste. Dźwignia użyta do przesunięcia wielkiego kamienia to proste narzędzie wymagające niewielkiej wiedzy by je zastosować podczas gdy komputer jest skomplikowanym narzędziem wymagającym znacznej wiedzy by go obsługiwać. Narzędzia zwiększają wydajność i wykonalność prac ręcznych. Bez narzędzi nasza praca była by bardziej mozolna.
Użycie narzędzi, nawet najprostszych wymaga pewnej podstawowej wiedzy, która staje się czynnością „świadomego odruchu”. Używając przykładu edytora tekstu przychodzi na myśl czynność pisania. Przyjmując, że umiemy pisać i czytać – słowa, które pojawiają się na ekranie i w końcu na papierze są przenoszone z mózgu do koniuszków palców w trakcie ich wymyślania. Jest to czynność „świadomego odruchu”. Innymi słowy, podczas pisania palce potrafią znaleźć właściwą literę by uformować słowa bez konieczności obmyślania każdego pojedynczego wciśnięcia klawisza, ale tej czynności trzeba się wcześniej nauczyć. Zwykłe czynności odruchowe takie jak mruganie i oddychanie nie są wyuczonymi, tylko naturalnymi czynnościami odruchowymi.
Broń w karate nie stanowi wyjątku, to są proste narzędzia. Ich przeznaczeniem jest pomnażanie siły, zwiększanie zasięgu i zapewnienie samoobrony. Broń nadaje także nowy wymiar treningowi. By władać bronią potrzeba więcej wysiłku fizycznego, stąd rozwój siły i wytrzymałości. Z powodu zwiększonego obciążenia i impetu machnięć trening walki bronią można postrzegać jako formę treningu z obciążeniem i formę ćwiczeń. Wraz ze wzrostem świadomości dotyczącej zdrowia u ogółu społeczeństwa jakiekolwiek wysiłki w kierunku polepszenia naszego zdrowia i samopoczucia są zawsze mile widziane.
Podnoszenie ciężarów jest sposobem na wzmocnienie siły i „użyteczności” naszego ciała. Ciężary mogą zwiększyć masę i siłę, ale w niewielkim stopniu przyczyniają się do rozwoju naturalnych odruchów. Ciężar jest wypychany do góry, nad głowę lub nad klatkę piersiową, w liniach prostych i rozwija mięśnie tylko w jednym obszarze. Trening posługiwania się bronią jako forma treningu z obciążeniem rozwija siłę ruchu i wykonania, ale nie zwiększa masy i siły, które przynosi podnoszenie „martwych” ciężarów. Trening walki bronią dodaje kolejny wymiar w ten sposób, że ruch wytworzony podczas użycia broni ćwiczy mięśnie na tej samej linii co atak. To rozwija siłę samego ruchu.
By w pełni zrozumieć użyteczność walki bronią, konieczne jest zrozumienie celu kata. Zgodnie z definicją kata jest to seria technik i praca nóg w ułożonych sekwencjach i kolejności. Kata to także sposób by rozwinąć czynności „świadomego odruchu”. Innymi słowy kata ćwiczy ciało, ręce, stopy i umysł by reagowały na sytuacje bez potrzeby „obmyślania” każdego ruchu. Kata wykształca czynności „odruchowe”.
Wracając do przykładu z pisaniem na klawiaturze – ci, którzy nie piszą na klawiaturze i ci, który pamiętają swoje pierwsze z tym doświadczenie pamiętają również jak czasochłonne i trudne jest pisanie długich dokumentów, kiedy trzeba wyszukiwać każdą literkę by móc ją wpisać. Wraz ze wzrostem tych umiejętności można stwierdzić, że popełniło się błąd nawet bez patrzenia na klawiaturę czy papier. Czynności odruchowych można się nauczyć a kata to narzędzie, za pomocą którego można się nauczyć czynności odruchowych samoobrony.
Studiowanie ruchów i pracy nóg w kata z bronią i porównywanie z technikami pustej dłoni to prawdziwa wartość treningu walki bronią. Tak, jak to zostało wcześniej wyjaśnione, całość kata rozwija czynności „odruchowe”. Naturalne ruchy kata pustej dłoni mają swoje odpowiedniki w kata z bronią, a rozwinięte nieświadome ruchy i techniki zostają w mózgu na przyszłość. Takie podejście wzmacnia nie tylko techniki walki bronią, ale także wiele technik pustej dłoni, które mogą być ich odpowiednikami.
Ci, którzy są zaznajomieni z Sai, wiedzą, że trening walki bronią jest sposobem zachowania artystycznej wartości dawnego sposobu walki. Zawsze staramy się zachowywać elementy przeszłości przez umieszczanie zabytkowych przedmiotów w muzeach lub kolekcjonowanie dzieł sztuki. Wysiłek jaki włożono by móc używać tych starożytnych broni jako narzędzi wojny nie powinien odejść w zapomnienie.
Broń może być mniej interesująca w dzisiejszych czasach, ponieważ jest mniej praktyczna w użyciu zgodnym z ich oryginalnym przeznaczeniem, ale ulepszenie techniki pustej dłoni, odruchów oraz rozwój fizyczny, który wiąże się z treningiem walki bronią jest więcej niż dobrym powodem by trenować. Wraz z tym treningiem przychodzi uczucie pewności siebie i dobrego samopoczucia oraz jeden krok bliżej do mistrzowskiego opanowania swojego „ja”.
© Copyright Tashi Jim Logue. All Rights Reserved.